Kitaplar
Kitapların
ListesiSürekli Yazılar
Kitap Söyleşileri
AYDINLANMA
EMRE KONGAR
DİN VE MİLLİYET KİMLİĞİ ÜZERİNE...
Sevgili okurlarım, aslında insanların barış içinde birlikte yaşama ilkesi tektir ve çok basittir.
Bu yazıda size din, mezhep, ırk ve milliyet kimliklerinden hareketle üç anımsatma yapmak ve sonra da o tek ilkeyi vurgulamak istiyorum.
Bir insanın inanca ve milliyete dayalı kimliği her şeyden önce, aile ve toplum tarafından belirleniyor.
Birey bilinçlendikçe, aldığı eğitime ve genetik özelliklerine göre bu kimliğiyle ilgili bir tutum ve davranış geliştiriyor.
Kimi fanatik oluyor, kimi hoşgörülü...
Kimi aşırı oluyor, kimi ılımlı...
Kimi totaliter ve faşist oluyor, kimi demokratik...
Az sayıda kişi de bu kimliği reddediyor, yeni bir kimlik ediniyor kendine...
Bilinçlendikten sonra kendisine, aile ve toplum tarafından verilen kimliği değiştiren az sayıda insanı saymazsak, hiçbirimiz bize doğmadan önce verilen kimliği kendimiz seçmiş değiliz.
Ne Anadolu'da veya Afrika'da doğmak bizim tercihimiz, ne de Müslüman veya Hıristiyan olmak.
Esas kimliğimiz olarak kabul edilen din, mezhep, ırk ve milliyet, bireyin özgür tercihleri değil; ona verilen, öğretilen değerler.
Bu nokta hiç ama hiç unutmamalı.
Aşağıdaki önerilerimin bu çerçevede okunması gerek.
Tabii eklenmesi gereken son bir not, bir bireyin asıl kimliğinin, yaptıklarıyla ya da yapmadıklarıyla, yani kendi yaşamının birikimleriyle edindiği kimlik olduğudur:
Aldığı eğitim, mensup olduğu meslek, yaptığı iş ve benzeri özellikler, kişilik niteliklerine ek olarak, bir bireyin asıl kimliğini oluşturur.
1) İnanç ve milliyet kimliklerinin ancak demokratik kurallara uygun olarak kullanıldıklarında yararlı olduğunu bilin.
Unutmayın ki bu kimlikler, dışlayıcı, baskıcı, faşist ve totaliter amaçlarla kullanıldıkları zaman zararlı olur.
2) Doğuştan gelen kimliğinizden utanmayın ama onunla övünmeyin de.
Doğuştan gelen kimliğinize dayalı olarak geliştirilen "Biz adam olmayız", "Biz tembeliz" gibi ifadeler yanlıştır.
Tarihinizden de utanmayın.
Geçmişte olup bitenler açısından her toplumun birbirinden çok da farklı olmayan artıları ve eksileri vardır.
Ayrıca, sakın bugünkü demokratik değerlerle, geçmişin dine, mezhebe, ırka, milliyete dayalı olaylarını değerlendirmeye kalkmayın, yanlış sonuçlara ulaşırsınız.
Doğuştan gelen kimliğinizle övünmeyin de...
Onu başkalarının kimliklerinden üstün görmeyin.
Unutmayın ki herkesin inancı, dini, mezhebi, ırkı milliyeti, kendisi için, sizinki kadar mukaddestir.
Onlara saygılı olun.
Tarihinizle övünmeyin, ama onu iyi öğrenin.
3) Günümüzün en üstün kabul edilen evrensel değerlerinin, doğuştaki eşitlik ve toplumsal yaşamdaki demokrasi olduğunu unutmayın.
Din, mezhep, ırk, milliyet gibi kimlik değerlerinin, çağdaş devlet karşısında eşit kabul edildiğini bilin.
Çağdaş demokratik devletin, bütün inançlara ve inançsızlara eşit uzaklıkta durmasını gerektiren laik nitelik taşıdığını...
Bütün vatandaşlarına hukuk devleti çerçevesinde, ırk ve milliyet farkı gözetmeksizin, temel hak ve özgürlükler bağlamında eşit davranmak zorunda olduğunu...
Daima aklınızda tutun.
Sevgili okurlarım şimdi sıra, birlikte huzur içinde yaşamanın son derece basit olan tek ilkesine geldi:
Herkese, kendine davranılmasını istediğin gibi davran...
Ya da...
Kimseye, kendine yapılmasını istemediğin davranışı yapma.
Bu ilke, sadece toplumsal anlamda değil, bireyin bütün ilişkilerinde, örneğin arkadaşlıklarda, iş yerinde, ailede barış, huzur ve mutluluk için de geçerlidir.
Bu basit ilkeyi kimliklere uyarladığımız zaman şu davranış önerisi ortaya çıkıyor:
Herkesin inancına ve milliyetine, kendi inancına ve milliyetine beklediğin saygıyı göster!
Bu yazıdaki anımsatmaları ve en sondaki basit ilkeyi siyasal ve toplumsal yaşamımızda içselleştirebilsek ve uygulayabilirsek bugün içinde bulunduğumuz bunalımı, "Açılım sorunları" başta olmak kaydıyla çok daha rahat aşarız.
